به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد دکتر شروین آثاری/دانشیار دانشگاه چارلز درو، لس‌آنجلس، کالیفرنیا در یادداشتی نوشت: سعی من در این مقاله بر این است که ضمن بررسی تضادها و نابرابری‌های چشمگیر اجتماعی و اقتصادی بین زعفرانیه و یافت‌آباد، به‌عنوان دو منطقه مهم و نمادین در تهران، پیامدهای عمیق این تفاوت‌ها را بر سلامت عمومی و سیاست‌های اجتماعی برجسته کنم. پیاده‌روی از زعفرانیه، منطقه‌ای اعیان‌نشین و مرفه به یافت‌آباد، منطقه‌ای فقیر و حاشیه‌نشین، آشکارا تفاوت‌های شگفت‌آور در ساختار اجتماعی، ترکیب فروشگاه‌ها، وضعیت بهداشت عمومی، حضور پلیس، نرخ بیکاری و قیمت املاک را نشان می‌دهد. این تفاوت‌ها که در سیاست‌های تبعیض‌آمیز اقتصادی و اجتماعی ریشه دارند، به نابرابری‌های سلامت منجر شده و بر کیفیت زندگی ساکنان تاثیر می‌گذارند.
تبعیض اجتماعی و اقتصادی: در طول این پیاده‌روی، تغییر از یک منطقه با خانه‌های لوکس، فروشگاه‌های برند و رستوران‌های متنوع به یافت‌آباد، جایی که بیشتر فروشگاه‌ها شامل سوپرمارکت‌های کوچک، مغازه‌های فست‌فود و آرایشگاه‌ها هستند، به‌خوبی مشهود است. در زعفرانیه، فرصت‌های تحصیلی و امکانات رفاهی فراوان است، در حالی که یافت‌آباد با مدارس کم‌بودجه و محدودیت‌های اقتصادی مواجه است. این تغییر ناگهانی، انعکاسی از شکاف‌های عمیق اجتماعی و اقتصادی است که در سال‌ها بی‌توجهی و سیاست‌های تبعیض‌آمیز ریشه دارد.
ترکیب فروشگاه‌ها و دسترسی به غذاهای سالم: ترکیب فروشگاه‌ها در یافت‌آباد تفاوت قابل‌توجهی با زعفرانیه دارد. در زعفرانیه، مغازه‌های لوکس و رستوران‌های متنوع وجود دارد، در حالی که در یافت‌آباد، فروشگاه‌های مواد غذایی ارزان، مغازه‌های فست‌فود و سوپرمارکت‌های کوچک با انتخاب‌های محدود غالب هستند. کمبود میوه و سبزیجات تازه و غذاهای سالم در این مناطق که به‌عنوان «بیابان غذایی» شناخته می‌شوند، به عادات غذایی ناسالم و نرخ بالاتر چاقی و بیماری‌های مرتبط منجر می‌شود.
مصرف دخانیات و مواد مخدر: در یافت‌آباد، شیوع مصرف دخانیات و مواد مخدر به‌مراتب بیشتر از زعفرانیه است. این تفاوت در الگوهای مصرف مواد، بازتابی از تنش‌ها و فشارهای اجتماعی و اقتصادی است که به‌طور نامتناسبی بر جوامع اقلیت اثر می‌گذارد. نرخ بالاتر مصرف دخانیات و مواد مخدر در یافت‌آباد، با مشکلات سلامت از جمله بیماری‌های تنفسی، مشکلات قلبی و اختلالات روانی مرتبط است.
آلودگی محیط‌زیست: خیابان‌های یافت‌آباد در مقایسه با زعفرانیه کثیف‌تر و پرسروصداتر هستند. وجود زباله در خیابان‌ها و سر و صدای زیاد ناشی از ترافیک و فعالیت‌های خیابانی، محیطی استرس‌زا و ناسالم ایجاد می‌کند. تمیزی پایین خیابان‌ها می‌تواند آفات را جذب کرده و به گسترش بیماری‌های عفونی کمک کند، در حالی که سر و صدای بیش از حد با مشکلات سلامت از جمله فشار خون بالا، اختلالات خواب و مسائل روانی مرتبط است.
حضور پلیس: حضور پلیس در یافت‌آباد بیشتر از زعفرانیه به چشم می‌خورد. در حالی که افزایش حضور پلیس با هدف افزایش امنیت عمومی صورت می‌گیرد، اما می‌تواند به ایجاد احساس ناامنی و حضور نسبتا بیشتر خلافکاران و وقوع جرم، منجر شود.
بیکاری و فرصت‌های اقتصادی: گروه‌های بیکار در یافت‌آباد نمایانگر نرخ بالای بیکاری در این منطقه هستند. نابرابری‌های اقتصادی، از جمله محدودیت دسترسی به فرصت‌های شغلی و منابع آموزشی، بیکاری را در جوامع اقلیت تشدید می‌کند. بیکاری بالا نه‌تنها ثبات اقتصادی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، بلکه پیامدهای جدی برای سلامت، از جمله مشکلات روانی، افزایش مصرف مواد مخدر و کاهش کیفیت کلی زندگی دارد.
ارزش مستغلات: تفاوت در ارزش املاک و مستغلات بین زعفرانیه و یافت‌آباد به‌طور آشکار شکاف ثروت بین این مناطق را نشان می‌دهد. در زعفرانیه، قیمت مترمربع املاک از بالاترین قیمت‌ها در کشور است، در حالی که کمتر از یک‌ساعت (با مترو) و در یافت‌آباد، ارزش املاک به مراتب کمتر است. این تفاوت‌ها نه‌تنها نابرابری اقتصادی را نشان می‌دهد، بلکه منعکس‌کننده نابرابری‌های ساختاری گسترده‌تری است که مانع تجمع ثروت در خانواده‌های یافت‌آباد می‌شود.
ترس از جرم و جنایت: احساس ناامنی در یافت‌آباد، به‌ویژه پس از تاریکی هوا، مشهود است. این احساس خطر، حرکت افراد را محدود کرده و ممکن است از مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی جلوگیری کند و به انزوای اجتماعی و کاهش فعالیت بدنی منجر شود. ترس از جرم و جنایت مانع قابل‌توجهی برای همبستگی جامعه و رفاه است.
نتیجه‌گیری: پیاده‌روی از زعفرانیه به یافت‌آباد، سفری است به قلب نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی تهران.
در این مسیر به‌طور زنده نابرابری‌های پایدار و چالش‌هایی را که جوامع اقلیت با آنها روبه‌رو هستند می‌بینید. کاهش نابرابری بین مناطق حومه و مرفه نیازمند رویکردی چندبعدی است که شامل سیاست‌هایی برای ارتقای عدالت اجتماعی، بهبود دسترسی به غذاهای سالم، کاهش مصرف مواد مخدر، بهبود نظافت شهری و امنیت و حمایت از فرصت‌های اقتصادی است. با شناخت و پرداختن به این نابرابری‌ها، می‌توانیم به سمت جامعه عادلانه‌تر و سالم‌تر حرکت کنیم.
نظر شما